Update: dit verslag is elke dag na de wandeling geschreven en zal pas later worden geperfectioneerd.
Wandelen van Groningen naar Osnabrück, via Emmen. Dat leek mij wel een mooie langeafstandsroute. Wandelen dwars door Drenthe en dan de grens over om via Meppen door te wandelen naar het eindpunt.
De hünenweg ofwel het hondsrugpad volgt de stuwwal die tussen de beide steden ligt. Tijdens de wandeling loop je door twee geoparken. Dit zijn gebieden die qua geologie van historisch belang zijn.
De stuwwal is ontstaan in de voorlaatste ijstijd (150.000 jaar geleden). Toen schoof het ijs vanuit Scandinavië tergend langzaam Noord Europa binnen. Deze massa vormde en kneedde het landschap.
De granieten keien die het ijs meevoerde, werden duizenden jaren later door de eerste boeren als stenen monumenten (megalieten) gebruikt en daarna door de Trechterbekercultuur om er grafkamers mee te bouwen. Deze hunnebedden liggen vrijwel op een rechte lijn tussen Emmen en Groningen liggen. Niet zo raar, want op de stuwwal was men beschermd tegen overstromingen. Ook was het land vrucbtbaar genoeg om er te wonen. De omgeving bestond verder vooral uit woeste grond en moerassen.
De hünenweg of hondsrugpad neemt je mee langs diverse ‘hotspots’ waar je de geschiedenis van deze stuwwal kunt zien en beleven.
De bolle keileemrug die in vrijwel een rechte lijn loopt van Groningen naar Klazienaveen fungeert als een rode draad. De route gaat er steeds over heen zodat je met beide zijden van het gebied kennismaakt en ook met de daarbij gelegen beekdallen. Velen ervan worden nu weer in ere hersteld.
Maar je maakt ook kennis met de geschiedenis van elk gebied en haar bijzondere landschap en architectuur.
Inhoud
Dag 1 Groningen naar Haren
De eerste etappe is een korte route van net iets meer dan 10 kilometer. Na de lunch vertrekken we vanaf het Groninger treinstation richting het zuiden, naar Haren.
Wat ik niet wist, is dat Groningen op het uiterste puntje van de stuwwal is gebouwd. Daardoor was deze stad het eind- en beginpunt voor de handel over land naar Coevorden en Duitsland. Vanuit Groningen was er namelijk een rechtstreekse verbinding met de zee, dus schepen konden er laden en lossen. Geen wonder dat hier in 1614 al een universiteit werd opgericht.
Het eerste deel van de wandeling gaat door diverse stadswijken en enkele parken. We zien diverse art deco gebouwen, maar ook moderne architectuur.
We lezen informatieborden over het Engelse kamp, waar tijdens WOI meer dan 1500 Engelse soldaten werden vastgehouden. Het kamp kreeg de bijnaam Timbertown.
We zien oude bomen in park Groenestein en maken daarna kennis met enkele oude boerderijen uit de 17e eeuw in Essen
Daar zou in het landschap ook nog de gracht van een voormalig vrouwenklooster zichtbaar moeten zijn. Die hebben we niet gevonden, en we hadden geen behoefte om op zoek te gaan naar het kleine informatiecentrum over dit voormalige Cisterciënzer klooster. Liever wandelden we door.
Telkens valt ons oog namelijk op een mooi huis, de een uit de jaren 20 van de vorige eeuw, de ander hypermodern. Langs de rijksstraatweg slaan we soms stijl achterover van de prachtig onderhouden villa’s. Wat een rijkdom is er hier (geweest). En wat een ander beeld krijgen we via de landelijke media!
Haren valt dan misschien wat vanwege haar moderne centrum. Maar het is wel de ideale lokatie om je avondeten in te slaan of om deze te gebruiken in een restaurant.
Wij kopen ons avondeten bij de Jumbo, en reizen dan met de bus door naar onze BnB in Glimmen.
Dag 2 Van Haren naar Glimmen via Paterswolde
Nadat we met de bus zijn teruggegaan naar Haren, vervolgen we onze wandelroute. Dit keer wandelen we 15 kilometer, omdat we ook Museum de Buitenplaats in Paterswolde willen bezoeken. We lopen zonder bagage, omdat de route eindigt in Glimmen, bij onze B&B.
Het gebied tussen Haren en Paterswolde was ooit een veengebied. Deze werd voornamelijk in de 19e eeuw afgegraven.
De naam Friescheveen verwijst naar de Friese veenarbeiders die er het veen afgraafden. Nu is het gebied een natuurgebied, waar men probeert het drassige landschap van vroeger te herstellen.
Het weer drassig maken van dit gebied wordt onder andere gedaan door een benedenloop van de Drentse Aa te hercreëeren. Dit riviertje stroomde van oudsher al door het gebied.
De Drentse Aa begint vlakbij Assen, en door een continue samenvoeging met kleine stroompjes, werd het een echte rivier totdat het vroeger bij Groningen aankwam. Daar ging het op in een andere rivier die het water naar de Waddenzee leidde. Nu wordt de Drentse Aa vanaf het Friescheveen via kanalen naar de Eems geleidt.
We laten het Hondsrugpad even voor wat het is, en bezoeken het dorp Paterswolde. Daar in het dorp vind je niet alleen een Internationale Klompenmuseum, maar ook Museum De Buitenplaats. Het Drenths Museum organiseert hier wisselende tentoonstellingen over kunst van rond 1900.
Bij het museum hoort ook het Nijsingh huis (met mooie tuin). In het oude Nijsingh huis vind je kamers waarvan de wanden en plafonds beschilderd zijn door bevriende kunstenaars van het echtpaar Groeningen. Heel bijzonder!
Als we terug zijn gekeerd op het Hondsrugpad of Hünenweg, lopen we eerst over landgoed Vosbergen en nadat we onder de A28 zijn doorgegaan over landgoed Glimmen. Op beide landgoederen vind je enorme beuken- en eikenbomen, heel indrukwekkend ook.
En zo komen we aan in Glimmen, bij onze B&B. In Paterswolde hadden we onze lunch gekocht en genuttigd en ook gelijk het avondeten voor thuis gekocht. Als verwennerij hebben we bij het museum nog een kop koffie en thee met taartje genuttigd.
Dag 3 Van Glimmen naar Anloo
Vandaag legden we 21 kilometer af. Dit hadden er meer moeten zijn, maar de route is aangepast tussen Midden-Laren en Zuid-Laren. Hierdoor is hij een aantal kilometers korter geworden.
Vanuit onze B&B beginnen we gelijk aan de wandeling. Die leidt ons over een zanpad richting Appelbergen Een werkelijk ontzettend mooi moerasgebied dat nooit is ontgonnen. Onze dag kon niet meer stuk.
Vervolgens wandelen naar het enige hunnebed in Groningen dat nog op zijn oorsponkelijke plaats staat, de G1. Het is een kleine hunnebed, maar een goede eerste kennismaking. Volgens een reisgids zouden we twee gaten in de dekstenen moeten zien als bewijs dat het behoud van deze grafkamer kantje boord was.
Zogenaamde stenenkloppers boorden aan het einde van de 18de eeuw, toen het slopen van hunnebedden al verboden was, gaten in de dekstenen om deze gevuld met buskruit tot ontploffing te brengen. De stenen werden dan verkocht als funderingsmateriaal voor wegen. Op het laatste moment staken de autoriteiten een stokje voor deze illegale bron van inkomsten. Wij hebben de gaten niet gevonden.
Vervolgens wandelen we door en komen langs drie dorpen met het woord Laren erin. Laren verwijst naar ‘intensief, beweidt en benut bos’. In Noord-Laren treffen we een viskraam aan. Die staat er elke donderdag, al 20 jaar lang. De eigenaar is een Amsterdammer die naar Groningen kwam om te studeren en nooit meer is vertrokken.
Bij Midden-Laren treffen we tussen boerderijen twee hunnebedden aan. Deze zijn een heel stukngroter en het is wonderlijk om op nog geen meter afstand al de muren ban de boerderij te hebben staan.
Zuid-Laren stond bekend om haar paardenmarkt, waar ook de boeren uit Nieuwleusen (Overijssel) graag naartoe gingen. Het is ook de geboorteplaats van Lodewijk van Heiden, die een belangrijke zee-admiraal werd in Russische dienst. Hij speelde een belangrijke rol in de zeeslag bij Navarino in Griekenland. Sommige mensen beweren dat het liedje ‘Berend Botje’ over hem gaat.
Van der Heijden zijn vader was eigenaar van Huize Laarwoud, welke er nog steeds staat en in nu particuliere handen is. Een mooie havezathe waar in de bomen honderden kraaien huizen die een hels kabaal maken.
Vanuit Zuid-Laren is het even lopen naar de volgende highlight, de Strubben Kniphorstbosch. Het is het enige archeologische reservaat in Nederland. Hier vind je 60 grafheuvels en 2 hunnebedden. De route brengt je langs D8, maar wij hebben die op de een of andere manier gemist.
Als we uit het bos komen, wandelen we langs akkerbouw en mooie esweilanden richting Anloo. Ook zo’n dorp uit vervlogen tijden. Een mooie afsluiter van deze wandeldag.
Vanuit Anloo reizen we met de bus terug naar Zuid-Laren. Hier overnachten we in Brinkhotel. Eerder op die dag hadden we in het dorp al geluncht bij Olle Stee.
Dag 4 Van Anloo naar Borger
Met de bus keerden we terug naar Anloo. Daar bekeken we de mooie oude kerk nog één keer van de buitenkant om daarna onze route te vervolgen. In totaal wandelden we 28 kilometer voordat we de voordeur van onze overnachtingsplaats bereikten.
Het werd een dag met vele highlights. Het begint al snel nadat we Anloo hebben verlaten. In een mooi bos treffen we een hunnebed aan, om daarna te dwalen door het pinetum. Een park in het bos vol verschillende naaldbomen van over de hele wereld. Het pinetum is aangelegd door houthandelaar Everhardus Everts uit Wildevank en zijn vader.
Een paar honderd meter verder maken we kennis met een heel cluster grafheuvels.
Net voor Gieten komen we terecht in het Zwanenmeerbos. Behalve veel eikebomen, die vroeger voor hakhout werden gebruikt, vind je ook hier grafheuvels van rond 800 voor Christus. De meeste ervan zijn pas in de jaren 90 ontdekt.
Nadat we onze lunch hebben genuttigd i Gieten, wandelen we verder richting Gasselte. Tussen Gieten en Bonnen lopen we over de top van de esch en is het hoogteverschil tussen de Hondsrug en het Hunzedal goed te zien.
Vercolgens lopen over de voormalige trambaan Gieten- Gasselte verder. Voor deze spoorbaan is het zand afgegraven totdat men stevige bodem aantrof. Hierdoor lijkt het alsof je door een vallei wandelt.
We wandelen Gasselte binnen bij de oude witte kerk. Een prachtexemplaar met nog een sarcofaag uit 9de of 10de eeuw bij de preekstoel.
Na Gasselte wandelen we naar het Drouwenerzand. Dit is een uitgestrekt stuifzandcomplex, alhoewel het nu vrijwel helemaal dichtgegroeid is met heide. Na al die bossen en essen, is het wel een verrassing om ook zand en beide tegen te komen.
Na Drouwen wandelen we door en langs enorme landbouwvelden. Hier maken we kennis met argrarisch Drenthe.
En net voor Borger komen we als kers op de taart weer een aantal hunebedden en grafheuvels tegen.
Als we Borger binnenwandelen laten we het hunebedcentrum even links liggen. In plaats daarcan wandelen we door naar het centrum. Inkopen te doen en lopen dan naar onze overnachtingsplaats.
Daar laten we onze voeten en lichamen tot rust komen. Morgen is er weer een dag.
Dag 5 Van Hunebedcentrum Borger naar Odoorn.
Borger is de hoofdstuk van de hunnebedden. D27 is de grootste
Geef een reactie