Moderne architectuur in Paramaribo, Suriname

Mensen denken bij Paramaribo vooral aan oude houten koloniale gebouwen met mooie balkons of veranda’s. Alhoewel deze huizen nog steeds in het hart van de stad staan, is de stad vandaag de dag vooral een moderne stad. Sommigen vinden het lelijk, maar voor wie oog heeft, zijn er mooie en bijzondere gebouwen te vinden.

Aanleiding moderne architectuur

Net na de Eerste Wereldoorlog begon in Suriname de winning van bauxiet door het Amerikaanse Alcoa en het Canadese bedrijf Billiton. Hierdoor ontstond er enige vorm van industrialisatie en bij het uitbreken van WW II groeide die snel. Vanaf 1942 werd er op grote schaal bauxiet gewonnen ten behoeve van de vliegtuigenbouw in de VS, en in 1965 werd de smelterij op Paranam geopend, samen met de waterkrachtcentrale bij de Afobaka stuwdam. Ook Bruynzeel groeide in die periode uit tot het grootste houtkap- en houtverwerkingsbedrijf in Suriname, die niet alleen exporteerde, maar ook produceerde voor de Surinaamse markt.

Door deze economische ontwikkelingen kwam er ruimte voor architectuur.

Bekende architecten van Suriname

Het eerste architectenbureau werd in 1951 opgericht door Peter J. Nagel. Een Nederlander die via Aruba, waar zijn broer een bouw- en ontwikkelingsbedrijf had, naar Suriname kwam. Van zijn hand zijn vele bekende gebouwen in Suriname. Peter Nagel vond zijn inspiratie bij de Bauhaus, en wilde dat de functie van het gebouw centraal bleef staan.

• Lees ook: Bauhaus in Weimar, wat en en waar?

Een andere bekende Surinaamse architect is Arie Verkuijl, die niet alleen tropisch bestendige gebouwen en woningen bouwde, maar daarbij ook veel creativiteit tentoonstelde qua vormgeving.

Niet over elk modern gebouw in Paramaribo is veel informatie te vinden, maar ik hoop dat over tijd meer informatie boven tafel komt en ik ook meer architectonisch bijzondere gebouwen met hun verhalen kan toevoegen aan deze blog.

DSB-bank Paramaribo

Het hoofdkantoor van De Surinaamsche Bank (DSB) aan de Henk Arronstraat is een juweeltje. Het is perfect onderhouden en ondanks al het betonwerk oogt het heel licht.

Een schaduwrijke entree verwelkomt de bezoeker en de vertikale betonnen lamellen daarboven houden de zon tegen voor de medewerkers die in het gebouw werken. Deze betonnen lamellen, ook wel brise soleil genoemd, zijn een handelsmerk van Nagel.

Klein detail, het ijzerwerk voor de ramen is ontworpen door Surinaams kunstenaar Erwin de Vries.

Ook het interieur is met smaak ontworpen, alhoewel niet meer alle elementen bewaard zijn gebleven, kun je nog steeds de sfeer proeven van toen. Naar binnenlopen en even een kijkje nemen is dan ook de moeite waard.

Digicel gebouw

Schuin tegenover het DSB-gebouw, staat dit Digicel-gebouw. Ook hier zie je de verticale lamellen, maar dan niet van beton, maar van een soort aluminium.

Aan de overkant, links op te foto, bevindt zich het hoofdkantoor van de EBS, welke ook door Nagel is ontworpen. Wie het interessante boek over Nagel doorneemt, helaas niet meer verkrijgbaar bij Bol.com, kan zien hoe het gebouw door de jaren heen is gewijzigd. Niet heel opvallend, maar kleine details waardoor het ontwerp toch aan kracht heeft ingeboet.

Republic Bank

Aan het kerkplein bevinden zich nog een aantal mooie ontwerpen van onder andere Nagel. Het oude postkantoor wordt op dit moment gerenoveerd, maar het gebouw van nu de Republic Bank staat er nog steeds prachtig bij.

Ook hier geen tierelantijntjes, maar gewone simpele lijnen. Eerlijk gezegd lijkt het gebouw eerder uit de jaren ’90 te stammen, dan uit de jaren ’50 en dat is een compliment. Het geeft aan hoe tijdloos het ontwerp van Nagel eigenlijk is.

Wat opvalt aan de gevel is de beeltenis van een Surinaamse vrouw met fruit op haar hoofd. Erwin de Vries, de maker ervan, beschouwde de Surinaamse vrouw als de spil van het maatschappelijk en economisch leven in Suriname.

Aan de Lim-a-Postraat

Alhoewel beide gebouwen zeer bijzonder zijn qua vormgeving, heb ik tot op heden nog geen informatie gevonden over wie het heeft ontworpen en wanneer het is gebouwd.

Congreshal

Het gebouw wordt nog nauwelijks gebruikt, maar het zeer modern ogende ontwerp valt wel op aan het Onafhankelijkheidsplein, tussen de voornamelijk koloniale gebouwen.

De architect van dit gebouw is Arie Verkuil.

Wie denkt dat het gebouw gemaakt is van glas, heeft het verkeerd. Het zijn geen ramen van glas, maar van acrylaat. Een soort plexiglas dat minder gauw kapot gaat dan glas en vrijwel onbrandbaar is. Ook laat het minder warmte door dan glas.

Ikzelf weet niet goed wat ik hiervan moet vinden. An sich geen lelijk gebouw, maar hij valt wel erg uit de toon op deze lokatie.

De Nationale Assemblee

Het parlementsgebouw van Suriname pas wel uitstekend op het onafhankelijksplein. Het gebouw werd in 1954 in eerste instantie in gebruik genomen door sociëteit Het Park. Hier konden de leden ontspannen.

De Nationale Assemblee verhuisde naar dit gebouw in december 1996, vier maanden nadat het oorspronkelijke parlementsgebouw was afgebrand. Buitensociëteit de Park verhuisde toen naar haar huidige locatie aan de Grote Combéweg.

Opvallend aan dit ontwerp van Nagel is het gebogen dak en de entree. De pilaren voor de overkapping van de entree zijn ietwat zijwaarts geplaatst, waardoor je een open entree krijgt.

Je kan het parlementsgebouw niet zomaar binnenlopen, alleen als het parlement vergadert kun je naar binnen voor een indruk van het interieur.

Krasnapolsky Hotel

Niet het meest in het oog springende gebouw qua schoonheid, maar wie wat langer stilstaat en kijkt, ziet de symmetrie van de balkons en het gebouw. De gevel op de begane grond is helaas aangetast door de grote reclameborden, maar wie naar binnenloopt proeft de grandeur van vroeger en nu.

Een grote kroonluchter in de hal en zitjes die zo uit de jaren ’50 lijken te komen, geven veel sfeer. Als je wilt afkoelen, kun je boven op het dak een duik in het zwembad nemen.

De Tower aan Malebatrumstraat

Vroeger was het een bioscoop waar menig Surinamer graag heenging. Mijn man herinnert zich nog goed de hartige snacks en de enorme zaal. Menig film heeft hij daar gekeken. Nu herinnert alleen de grote filmprojector in de hal daar nog aan.

De bioscoopzaal is verandert in een grote kantoorruimte voor verzekeraar Self-Reliance die het gebouw heeft aangekocht, nadat het in verval was geraakt in 1998.

Het gebouw is ontworpen door de Nederlandse Maatschappij voor Havenwerken en in 1948 opgeleverd.

Meer informatie over de Tower is te vinden op deze wikipedia-pagina.

Basisschool naast de Tower

Dit bijna sombere en vooral donkere gebouw oogt niet bijzonder, maar is qua ontwerp erg slim. Door de betonnen lamellen komt er wel licht en wind naar binnen, maar geen direct zonlicht. Hierdoor zijn de klaslokalen van deze basisschool relatief koel en aangenaam. Alle lokalen zijn in de vier kolommen geplaatst en in het midden is een centrale hal met een trappenhuis.

Ik denk dat als het gebouw weer opnieuw geverfd zou worden en er in elk lokaal goede meubels worden geplaatst, dat de wachtlijst voor deze school erg lang zal zijn. Hopelijk komt er een dag dat deze school en het ontwerp als bijzonder en vooral klimaatvriendelijk wordt gezien.

Dit gebouw is trouwens ontworpen door Arie Verkuil, die zich speciaal richtte op het bouwen voor de tropen.

Meer architectuur in Paramaribo

En zo zijn er nog vele andere bijzondere gebouwen te vinden in het centrum van Paramaribo, maar ook daarbuiten. Soms moet je even voorbij de reclameborden kijken en je niet laten afschrikken door al het verkeer dat door de straat raast. Wie goed kijkt, ziet ook de bijzonderheid van het CHM-gebouw op de hoek van de Waterkant en Sophie Redmondstraat, of valt voor de bijzonder mooi ontworpen woonhuizen in de diverse wijken.

Kapelka Travel Magazine

Diverse artikelen van Kapelka Travel zijn gebundeld in onderstaande magazine. Deze magazine is een mooie aanvulling op je reisgids voor Suriname en voor de Suriname-kenners een inspiratiebron voor een volgend bezoek aan Suriname. Door de artikelen samen te bundelen in één magazine, kun je ze nu ook rustig offline lezen in het vliegtuig of in de hangmat.

Klik op onderstaande foto om jouw pdf-versie te downloaden voor €2.50.