São Brás de Alportel (SBA) ligt op nog geen 30 minuten rijden van Faro. Het dorp trok mijn aandacht vanwege haar oude Romeinse weg, een museum met lokale klederdrachten en de mogelijkheid om een kurkfabriek te bezoeken. Uiteindelijk heb ik er ook nog twee mooie wandelingen gemaakt.
Inhoud
Calçadinha
SBA is trots op de twee wegdelen, die vermoedelijk uit de Romeinse tijd stammen. Aan de rand van het dorp, naas het zwembad, is een educatief centrum dat ingaat op de historie en archeologische waarde van de twee overgebleven paden uit de Romeinse tijd.
Gelijk naast het informatiecentrum begint het eerste deel van de oude Romeinse weg. Beide delen van de weg zijn vrij kort, slechts 100 en 500 meter, maar de natuur met de oude stenen muren en weg zijn bijzonder om overheen te wandelen.
Museu do Traje
In het vroegere huis van Miguel Andrade, rijk geworden van de handel in kurk, is een mooi museum gevestigd. Aan de hand van kleding, voorwerpen, foto’s en korte verhalen word je door de tijd en geschiedenis van SBA meegenomen. De tentoonstelling is speels ingericht en geeft voornamelijk een inkijkje in de meest welvarende periode van SBA. Aan het begin 20ste eeuw floreerde het dorp namelijk vanwege de enorme productie van kurk.
Op het binnenterrein van het museum, in één van de stallen, bevindt zich een expositie over de kurkindustrie. In een ander deel houdt de lokale fotoclub haar exposities en in het moderne gebouw achter het museum bevinden zich enkele lokale kunstenaars met hun atelier en winkel. De vele paardenwagens en een oude waterput maken het rondje over het binnenterrein compleet.
Galeria Municipal
Behalve in Museu do Traje, kun je ook in Galeria Municipal kennismaken met het werk van lokale kunstenaars of in ieder geval kunstenaars uit de Algarve. De Galeria organiseert wisselende exposities in een oude cinema uit de art-nouveautijd. Zo nu en dan worden er ook daadwerkelijk films gedraaid en optredens georganiseerd. Vraag bij de receptie naar het programma.
Centro de Artes e Oficios
In de voormalige zomerresidentie van de bisschop bevindt zich een centrum voor kunst en ambacht. Lokale kunstenaars en ambachtslieden tonen hier hun werken via wisselende tentoonstellingen.
Jardim da Verbena
Vlakbij Centro de Artes e Oficios is Jardim da Verbena. Een kleine tuin, dat hoorde bij het vroegere paleis van de bisschop. In het voorjaar ruik je de vele verschillende bomen en planten. Er is een kleine fontein en een podium voor muzikanten. Een groot deel van deze voormalige tuin wordt nu in beslag genomen door een openbaar zwembad. Als het warm weer is, kun je er uiteraard heerlijk zwemmen.
Het Calçadinha educatief centrum bevindt zich vlakbij het zwembad.
Mercado Municipal
De markthal in frisgroene kleuren is ontworpen door de Portugese architect Mário Martins. In de markthal vind je allerlei regionale producten, maar er is ook een rokerij waar vlees wordt gerookt. Elke zaterdag wordt er een zogenaamde zigeunersmarkt gehouden en tijdens de laatste zaterdag van de maand wordt op de markt een kookdemonstratie gegeven.
Lokale sfeer
Wie door het dorp wandelt ontkomt er niet aan om te verdwalen in de kronkelende straatjes van het oude dorp met haar vele kleine pleintjes. Ook Igreja Matriz en het nabijgelegen stadshuis zijn gebouwen die zullen opvallen.
Een bijzonder kunstwerk is de reconstructie van het vliegtuig dat twee Portugezen in 1922 hebben gebruikt voor hun eerste zuidelijke transatlantische vlucht, ofwel naar Rio de Janeiro. Eén van hen, navigator Gago Cotinho, heeft familiewortels in SBA. Het kunstwerk is geplaatst in de tuin van het overdekte zwembad. .
Wandelen
In de omgeving van SBA zijn verschillende wandelroutes uitgezet. Percurso Pedestrale nummer 1 (PP1) begint bij Fonte Mesquita en neemt je mee langs verschillende landerijen en kleine gemeenschappen net buiten SBA. Een aangename wandeling, alhoewel je niet té bang moet zijn voor honden. Onderweg kom je er verscheidene tegen. Gelukkig zitten de meesten veilig achter een hek of aan de ketting.
Ik vond deze wandeling over smalle paden door verschillende landbouwgebieden en langs kleine dorpjes absoluut de moeite waard.
PP2 is een 20 kilometer lange wandeling, die opgedeeld kan worden in verschillende etappes. Vanuit Parizes neemt de verkorte route je mee door het heuvellandschap. Vanuit het iets verder gelegen Cabeça do Velho kan de andere helft van de route worden gelopen. Tijdens de wandeling wordt duidelijk dat het gebied ernstig heeft geleden onder de grote brand van 2004. Toch herstelt de natuur zich snel en heb ik er vele mooie bloemen en planten gezien.
Bezoek aan een kurkfabriek
SBA is groot en rijk geworden met kurk. Aan het begin van de 20ste eeuw was het dorp zelfs hét wereldcentrum voor de productie van kurk. Die leiderschapspositie heeft zij al lang niet meer en de brand van 2003/4 heeft het aantal werkende plantages en producenten nog verder verkleind. Op dit moment zijn er in de omgeving van Sao Bras nog vijf kurkproducenten.
Nova Cortiça is er één van. De fabriek van Nova Cortiça, net buiten SBA, produceert vooral kurkplakjes en granulaat. Beide producten worden gebruikt voor het maken van champagnekurken en de goedkopere wijnkurken.
De fabriek wordt goed bezocht, maar blijkt in 2021 toch permanent gesloten te zijn. Bij aankomst blijk ik met zo’n 20 mensen deel te nemen aan de Engelstalige tour door de fabriek. De tour begint met een lesje over kurk als grondstof voor diverse producten. Tijdens de demonstratie laat de gids ook een paraplu zien dat gemaakt is van kurk. Uiteraard is de kurk wel geplakt op een andere materiaal, maar de ruwe oppervlakte verraadt het kurkgedeelte. We krijgen de tijd om de verschillende materialen en producten te voelen en te bekijken. En er is meer dan voldoende ruimte voor vragen.
Een bijzonder leerzaam half uurtje, waarin ons ook meer werd verteld over de teelt van kurkbomen. Zoals Katharina, onze gids, het vertelde. “Wie vandaag een kurkboom plant, plant het voor zijn kleinkinderen. Zij zullen de eerste zijn, die er geld mee kunnen verdienen.” Een kurkboom kan namelijk pas na 25 jaar voor het eerst geschild worden. De kruk die ervan afkomt is eigenlijk alleen geschikt voor het maken van vloeren en isolatiemateriaal. Ook 9 jaar later, als de boom weer geschild wordt, is de kurk nog steeds niet goed genoeg om te worden gebruikt voor het maken van wijn- en champagnekurken. Dat kan pas na 43 jaar als de boom voor de derde keer wordt geschild.
Na deze introductie maakten wij een rondgang door de fabriek zelf.
Vanuit SBA kun je ook een ecologische kurkfabriek bezoeken.
Restaurants in São Bras de Alportel
Er zijn verschillende restaurants in het dorp. Ik heb mijn geluk beproeft bij Restaurante União. Aan de buitenkant lijkt het meer op een café, maar binnen is er een restaurantgedeelte waar ze dagelijks zo’n 5 daggerechten serveren. Die dag koos ik voor varkenslever, maar men heeft ook kip- en visgerechten. Alle daggerechten kosten tussen de 6 en 8 euro.
Accommodatie
Via Airbnb heb ik een kamer geboekt bij een lokale familie in het oude dorp. Het was een mooie kennismaking met de architectuur van oude Portugeze huizen. Vooral de wijze waarop uitbreidingen zijn aangebracht, fascineerde mij. De moeder van de huiseigenaar bleek zeer bedreven te zijn in verschillende ambachten. Mijn kamer werd opgesierd met gordijnen van broderie, gewoven tapijten en krukjes gemaakt van kurk. In de keuken lagen vele lokale producten te wachten op gebruik. Aardappelen, mispels, tomaten, dille, peterselie en nog veel meer. Het verblijf bij deze familie gaf een extra dimensie aan mijn verblijf in SBA.
Hier is de link naar mijn accommodatie.
Meer informatie
Het toeristeninformatiecentrum heeft een folder uitgegeven over São Bras de Alportel dat je gratis kunt downloaden via deze link.
In totaal heb ik zo ’n 6 maanden doorgebracht in de Algarve en vele plaaten verkent. Een overzicht van mijn blogs over de Algarve vind je hier.
Geef een reactie