Zelf reizen met de trein door China

Met de trein door China reizen is gemakkelijk en comfortabel. De supersnelle bullettreinen brengen je voor een heel aantrekkelijke prijs in no-time naar de volgende stad.

Treinkaartjes kopen in China

Wie op zoek gaat naar informatie over het reizen met de trein door China, krijgt al gauw het advies om gebruik te maken van websites als Ctrip of China Train Booking. In reisgidsen worden adressen gegeven van kantoren die in de stad treinkaartjes verkopen of geven het advies om te vragen bij je hotelreceptie, die het eventueel voor je kan aanschaffen tegen bemiddelingskosten.

De bemiddelingskosten bij een hotel of verkooppunt zijn een stuk lager dan die van bookingsites als Ctrip en China Train Booking. Wie niet veel tijd heeft, of liever voor gemak kiest, kan van deze diensten gebruik maken. Wij zijn zelf één keer op zoek gegaan naar een ticket office op basis van gegevens uit onze Lonely Planet, maar dit kantoor bleek niet meer te bestaan. En meestal verbleven wij in hotels waar de receptionist slechts een paar woorden Engels sprak, dus dat was ook geen optie. Daarnaast vinden we het gewoon leuker om zelf de kaartjes te kopen, als een local. Dus togen we naar het treinstation om daar onze treinkaartjes te kopen.

Soms heb je geluk en zijn de rijen kort, andere keren moet je een half uur in de rij staan voordat je aan de beurt bent. Soms spreekt de loketmedewerker een paar woorden Engels en soms niet. Dat avontuur zijn wij aangegaan en we zijn altijd het treinstation uitgegaan met de juiste treinkaartjes.

Kaartje kopen op het treinstation

Rijen en rijen met kaartautomaten staan er op elk treinstation. Helaas kun je daar als ‘buitenlander’ geen gebruik van maken, omdat je daarvoor een Chinese ID-kaart moet hebben. 

Voor het kopen van een treinkaartje moet je als buitenlander dus gewoon naar een loket. Deze fysieke loketten bevinden zich meestal dichtbij de ingang van het treinstation. Alleen in Shanghai moesten wij naar een ander gebouw voor het kopen van ons treinkaartje.

In totaal hebben we zo’n 5 keer in de rij gestaan om een kaartje te kopen, en het viel ons reuze mee. Zo leerden we al snel dat je het best naar een loket kunt gaan waar ook een Engelse tekst staat. Vaak staat er zoiets als ‘passengers who need extra care’ of ‘VIP’, en anders is loket 18 een goede optie. Zowel in Hangzhou als in Shanghai was loket 18 voor buitenlanders bestemd. Het stond nergens aangegeven, maar iedere buitenlander wordt daar naartoe verwezen.  Inwendig moesten we lachen, als andere buitenlandse toeristen bij een loket werden weggestuurd om dan aan te sluiten bij die van ons.

Voordat we naar het treinstation gaan, zoek ik eerst via de China Train Booking-app uit welke trein ik wil nemen. Ik maak dan een foto van mijn scherm en neem die mee naar het station, samen met onze paspoorten. Je kunt de gegevens uiteraard ook op een stukje papier schrijven. Tip: schrijf de datum dan wel als volgt: 12 02 2020. Dat is gemakkelijker voor de medewerker.

Eenmaal bij het loket geef ik de paspoorten en mijn telefoon met daarop de foto aan de medewerker. Mijn man heeft ook een foto op zijn telefoon en als de medewerker de gegevens intikt, kunnen we gelijk op het scherm zien of ze het goed doet. 

Men begint altijd eerst met de datum, daarna treinnummer (let op dit is heel belangrijk) en dan komen de stations in beeld (meestal alleen in Chinese karakters). Zo gauw we zien dat iets niet goed gaat, dan roepen wij en zeggen dan in langzaam Engels bijvoorbeeld de juiste datum (zeg geen 16, maar één zes) of wij wijzen naar de telefoon. Dit is alleen nodig als de medewerker geen Engels spreekt en moeite heeft met het Romaanse schrift. Vooral de datum vinden ze vaak lastig. Dus soms typen we die in op onze Google vertaalapp en laten die dan zien.

Eén keer hadden we bijna een verkeerd ticket gekocht, omdat de medewerker Shanghai invoerde in plaats van Hangzhou. De medewerker droeg wel een bril, maar leek de Chinese karakters niet goed te kunnen lezen onder de Engelse naam van Hangzhou. Hij vond het niet leuk dat we daarna nog een keer extra controleerden of hij het nu wel correct had gedaan, maar het was nodig. Dit was de enige keer dat het bijna fout ging.

Een ander voordeel van het vooraf uitzoeken van je trein, is dat je ook precies weet hoeveel het kost.

De eerste keer is het spannend om treinkaartjes te kopen, maar daarna wordt het al snel routine. Het enige waar we nog steeds aan moeten wennen, is dat Chinezen vaak geen respect voor privé-ruimte hebben. Mensen staan dicht op je of proberen via de zijkant voor te kruipen. Geaard en assertief staan is dan belangrijk. 

Hoe ziet een Chinees treinkaartje eruit?

Als je een treinkaartje hebt gekocht, krijg je een klein blauw kaartje en een witte kassastrook. De witte kassastrook is een betalingsbewijs en het is goed om deze te bewaren gescheiden van je treinkaartje. Mocht je je kaartje kwijtraken, dan is dat het bewijs dat je er wel één hebt gekocht.

Op je treinkaartje staan niet alleen de treingegevens, je paspoortnummer met ofwel je voor- of achternaam, maar ook je stoelnummer en vanaf welk perron je trein vertrekt. Superhandig.

Op de onderstaande foto heb ik in blauw de wat minder vanzelfsprekende zaken aangegeven.

Het treinstation binnengaan

Bij aankomst op het treinstation word je eerst via een hekwerk naar een soort sluis gebracht. Daar moeten passagiers hun treinkaartje onder een scanner leggen. Dat geldt niet voor buitenlanders. Wij moeten via een bemand loket naar binnen. De medewerker checkt je treinkaartje en je paspoort, en daarna mag je door.

Vervolgens wordt je bagage gecontroleerd met een scanner en een medewerker gaat met een handscanner langs je lichaam. Allemaal niet heel serieus, en we vragen ons af waarop ze nu eigenlijk controleren. Nooit hebben we gezien dat iemand eruit werd gehaald, of dat hij/zij zijn bagage moest openmaken.

Eenmaal door de beveiliging, kom je in een enorme stationshal terecht. Hier kun je een maaltijd gebruiken, snacks kopen voor onderweg of plaatsnemen op één van de vele stoelen. Vaak hadden wij het gevoel alsof we op een vliegveld zaten, wachtend bij de gate totdat we mogen instappen.  

Instappen in de trein

Ik zorg er altijd voor dat ik ruim op tijd ben op het treinstation. Ik heb dan de tijd om het juiste perron te vinden, en eventueel nog wat eten en drinken te kopen voor onderweg.  Bij de ‘gate’ wordt melding gemaakt van je trein (te herkennen aan het treinnummer). Als er ook wagonnummers staan, dan kun je controleren of je het best via een A of een B-gedeelte naar beneden kunt gaan. Dit staat trouwens ook al aangegeven op je treinkaartje. 

In eerste instantie is de tekst geel, maar ongeveer 15 minuten voor vertrek wordt het groen. Dat is het teken dat men begint met het toelaten van passagiers op het perron. Voordat je naar het perron mag, moet je eerst weer door een controle. Ook dit keer moet je als buitenlander weer via het bemande loket. Daar wordt je paspoort gescand en dan mag je door.

Op het perron zijn stikkers geplakt die aangeven waar welk wagonnummer zal stoppen. Soms staan er meerdere stikkers naast elkaar, en dan is het even uitzoeken welke voor jou geldt. Bij twijfel vroeg ik het even aan iemand die al in een rij staat te wachten.  

De treinreizigers gaan bij het juiste wagonnummer achter elkaar staan, ofwel ze vormen een rij. Als de trein aankomt, stopt de betreffende treinwagon meestal bij dit punt. Alhoewel iedereen een toegewezen zitplaats heeft, gedragen sommige mensen zich toch alsof ze bang zijn dat hun zitplaats onterecht wordt ingenomen.

Voordat iedereen is uitgestapt, stappen de eerste passagiers al in en de zo nette rij verandert dan al snel in een onordelijke mensenmassa. Ik leerde al snel om mee te doen met het duwen, door via de zijkant naar voren te schuiven. Op sommige stations werd er wel keurig gewacht of stapten er nauwelijks mensen in en uit, dat was relaxed. Het wisselt dus erg. 

Eenmaal in de trein zoek je je zitplaats op en je bent ready voor vertrek. 

Tijdens de treinreis

Wij reisden vooral met G- en D-treinen, dat zijn de zogenaamde bullet-treinen ofwel hogesnelheidstreinen. In deze comfortabele treinen met ruime zitplaatsen komt regelmatig iemand langs voor de verkoop van eten en drinken, en diverse personeelsleden lopen voorbij om te controleren of iedereen zich gedraagt en zijn spullen goed heeft opgeborgen. Onderweg wordt elk station zowel in het Engels als in het Chinees aangekondigd. 

Aankomst op bestemming

Bij aankomst is het een kwestie van lopen naar de exit. Zo gauw je uit het station bent, kun je doorlopen naar een taxi-standplaats of metrostation.

Wij reisden meestal met de metro naar ons hotel. Ook het reizen met de metro gaat wonderbaarlijk makkelijk. De kaartautomaten hebben allemaal de optie voor een Engels menu, en daarna is het je eindstation selecteren en betalen voor de reis met papiergeld of munten.

Voordat je daadwerkelijk het metroperron opgaat wordt je bagage nog een keer gecontroleerd. Op het perron zelf wordt duidelijk aangegeven waar de trein heengaat en wat de stations zijn. Dit is zowel in het Chinees als in het Engels.

Bijzonder detail

Een laatste tip voor iedereen die reist met een klein budget. Op vrijwel elk treinstation kun je gebruik maken van heetwaterpunten. Perfect voor het bereiden van een noodlessoep of om je fles heet water mee aan te vullen. Je vindt ze meestal in de buurt van de toiletten in de stationshal. 

Met de trein door China

Hopelijk heeft deze blog geholpen om je over de drempel te trekken, en tijdens je verblijf in China voor de lokale aanpak te kiezen.

In de Lonely Planet van China staat ook een uitgebreide uitleg over het reizen met de trein door China, inclusief alle informatie over reizen met de nachttrein.

Mocht je nog vragen hebben, stel ze gerust door je vraag als een ‘comment’ onder deze pagina te plaatsen. Ik antwoord dan zo snel mogelijk. Eigen ervaringen en aanvullingen met betrekking tot het reizen met de trein door China zijn ook altijd welkom in de commentaar-sectie.

Kapelka Travel Magazine – China

Wil je deze informatie nog een keer rustig teruglezen? Misschien samen met de andere reisartikelen over China, die hier online zijn gepubliceerd?

Klik dan op de onderstaande foto om de digitale versie van Kapelka Travel Magazine te bestellen met 6 artikelen over China.