Gelegen in het noorden van Hamburg, vlakbij de kleine rivier Alster ligt Friedhof Ohlsdorf. Volgens eigen zeggen het grootste kerkhof ter wereld . De begraafplaats is inderdaad indrukwekkend groot en tegelijkertijd een mooi park om doorheen te wandelen. Voor wie een bijzondere bezienswaardigheid zoekt, zal het hier zeker vinden, want de begraafplaats staat vol prachtige beeldhouwwerken en bijzondere monumenten.
Inhoud
Begraafplaats Ohlsdorf
Friedhof Ohlsdorf opende in 1877 haar poorten. Haar eerste directeur, Wilhelm Cordes, wilde geen traditioneel kerkhof. Hij wilde een park dat indruk maakte op elke bezoeker en die niet alleen vanwege begrafenissen werd bezocht. Om dat te realiseren, legde hij slingerende paden aan, plantte bomen en struiken en creëerde verschillende waterpartijen.
Hierdoor is de begraafplaats verandert in een mooi aangelegd stadspark, waar veel mensen heengaan voor een aangename wandeling. Anderen fietsen er doorheen en hardlopers gebruiken het park voor hun dagelijks trainingsrondje.
De begraafplaats heeft een lengte van vier kilometer en een minimale breedte van één kilometer. In totaal beslaat het terrein zo’n 388 hectare. Groot genoeg dus voor een middag wandelen langs de verschillende bezienswaardigheden op het kerkhof.
Herdenkingsmonumenten
Tijdens onze wandeling over de begraafplaats stuiten we op een groot aantal herdenkingsgraven en zelfs een massagraf. Deze bevinden zich aan de oostzijde van de begraafplaats, richting de wijk Bramfeld.
Het massagraf, waarin zo’n 38.000 Hamburgers liggen begraven, maakte op ons veel indruk. Het enige wat je ziet is een grasveld in de vorm van een kruis. In het midden daarvan staat een donkergrijs blok. Op de vier uiteinden staan houten borden met daarop de namen van de wijken die zijn gebombardeerd in 1943.. Hamburg heeft tijdens de Tweede Wereldoorlog het meest geleden onder de bombardementen van de geallieerden.
Vlakbij het massagraf is een herdenkings- en begraafplaats voor Nederlanders. Het zijn ook oorlogsslachtoffers, maar geen soldaten. Het zijn mensen die ofwel zijn overleden in concentratiekamp Neuengamme en tijdens hun gedwongen tewerkstelling in Hamburg. In totaal liggen hier 350 Nederlanders en nog eens 99 Nederlanders worden er herdacht. Onder de slachtoffers zijn ook enkele bekende personen, zoals dichter Jan Campert, Surinaamse verzetsstrijder Anton de Kom en voetballer Rein Boomsma.
Het Nederlandse ereveld staat er mooi onderhouden bij. Dat kan niet gezegd worden van andere ereplaatsen en grafvelden, zoals die van bijvoorbeeld de Poolse slachtoffers. We zijn even stil als we de hoeveelheid graven zien van mensen die buiten hun geboorteland zijn overleden onder het regime van Hitler.
Beeldhouwwerken
Vlakbij de hoofdingang van Ohlsdorf, aan de westzijde van de begraafplaats, heerst een heel andere sfeer. Hier vind je grafzerken en standbeelden met prachtige afbeeldingen.
In het informatiecentrum kun je een folder ophalen met daarin drie wandelingen over dit gedeelte van het terrein. Vooral de rode wandeling langs bekende graven en sculpturen is bijzonder interessant.
Tot slot bevindt zich bij de hoofdingang nog een klein museum met meer informatie over de begraafplaats. Ze is geopend op zondag, maandag en donderdag van 10.00 tot 14.00. Toegang is gratis.
Bijzondere graven
Omdat het een openbare begraafplaats is, tref je hier ook hoekjes aan voor specifieke religies en doelgroepen. Er is een veld voor Bahai gelovigen en één voor Islamieten. De Chinese gemeenschap schijnt er zijn eigen veld te hebben, maar die hebben wij niet gevonden. De oude Joodse begraafplaats ligt net buiten de poorten van Friedhof Ohlsdorf.
Bezoekersinformatie Friedhof Ohlsdorf
De begraafplaats zelf is elke dag geopend. In de wintermaanden van 9 tot 18 uur en vanaf april tot en met oktober van 9 tot 21 uur. Vanuit de stad is de begraafplaats gemakkelijk te bereiken met openbaar vervoer. Zowel de S1, S11 als de U1-trein stoppen voor de hoofdingang van de begraafplaats en verschillende bussen gaan naar de ingang aan de oostzijde.
Door het park rijden nog eens twee buslijnen. Deze doen al de 13 kapellen aan, waardoor ook mindervaliden het park kunnen bezoeken. Je kan ook zelf met de auto over de begraafplaats rijden of de fiets meenemen. Te voet is echter het meest aangenaam. Je hebt dan de vrijheid om af te dwalen en over de onverharde paden de verschillende kleine velden en familiegraven te verkennen.
Voor meer informatie bezoek de website van Friedhof Ohlsdorp.
Op de onderstaande plattegrond staat niet alleen de lokatie van de begraafplaats, maar ook enkele heerlijke Aziatische restaurants in gewone Hamburgse wijken. Een bezoek aan hen, geeft je een andere kijk op de stad.
Lees daarover in mijn blog, een ander Hamburg, dankzij drie Aziatische restaurants
Geef een reactie