Nog maar weinig Nederlanders gaan op vakantie naar de Baltische Staten. Litouwen, Letland en Estland worden vooral bezocht door Russen, Finnen en Amerikanen. Amerikanen? Ja, want de nieuwste trend onder cruisereizigers is een cruise over de Baltische zee. Tijdens zo’n reis doet men niet alleen de Baltische steden Riga en Tallinn aan, maar ook Helsinki, Stockholm en Kopenhagen. Vanwege de COVID-19 zullen er in 2020 echter weinig tot geen cruiseboten aanmeren.
In 2017 reisde ik met openbaar vervoer door de drie Baltische staten. Het werd een vakantie vol ontdekkingen. Niet alleen leerde ik veel over de geschiedenis van deze drie landen, maar ook over hun cultuur.
In deze blog geef ik 10 redenen waarom een vakantie naar Litouwen, Letland en/of Estland een goed idee is.
Inhoud
#1 Geen massa toerisme, ook niet in het hoogseizoen
“Het is dit weekend topdrukte”, vertelt de eigenaar van onze guesthouse bij Lake Plateliai. We gingen met enige zorgen naar het meer, maar haalden al snel opgelucht adem. Geen opeen gepakte stranden vol met mensen, maar een gezellige drukte. Tijdens onze fietstocht rondom het meer waren we zelfs nog geregeld alleen op de weg.
In 2017 liep het oude centrum van Tallinn overdag vol met cruisereizigers, maar in de rest van de stad gaat het leven gewoon door. Dat geldt ook voor Riga. Na 17uur vertrekken de meeste cruiseboten weer, waarna je nog alle tijd hebt om door het oude stadscentrum te wandelen.
Zeker in de zomer wordt het voor 23uur niet donker, en is het ’s ochtends alweer vroeg licht. Genoeg tijd dus om in alle rust de stad te verkennen.
#2 Vrijwel iedereen spreekt Engels
Gedurende onze rondreis hadden we geen enkele moeite om ons verstaanbaar te maken. De dame op het busstation sprak zelfs een paar woorden Engels, en had vaak meer moeite met onze uitspraak van de lokale plaatsnamen dan wij met haar Engels. Als men er even niet uitkomt, wordt er ofwel hulp gehaald of zoekt men naar andere manieren om de informatie door te geven.
#3 Trots op eigen land
Litouwers, Letten en Estlanders zijn supertrots op hun land en hun verworven onafhankelijkheid. Elk jaar wordt de dag van onafhankelijkheid (niet die van 1991, maar van 1918) gevierd met herdenkingen en parades. Dit jaar vieren zij hun 100-jarig bestaan met extra festiviteiten door het gehele jaar heen.
Elk land kent ook de traditie van songfestivals, waarbij vooral nationalistische liederen worden gezongen. Deze traditie is geboren aan het einde van de 19de eeuw, toen men onder de Tsaar van Rusland viel. In Letland en Estland houdt men om de vijf jaar het songfestival, in Litouwen om de vier jaar. Vanuit het gehele land komen dan koren en nationale volksdansgroepen bij elkaar voor het zingen van traditionele en nationale liederen.
In elk park of dorpsplein staan standbeelden van bekende figuren uit de lokale geschiedenis. Het is de moeite waard om met behulp van een (gratis) tour meer over deze personen te leren. De medewerkers van musea en toeristeninformatiecentrum helpen je ook graag met het duiden van de verschillende standbeelden.
- Tijdens onze reis door de Baltische staten, bezochten we alle 3 de hoofdsteden:
#4 Adventure parken overal
In de Baltische Staten houdt men ervan om buiten te zijn. Vooral adventure parken zijn populair. In elke stad bevindt zich wel een adventure park waar kinderen en volwassenen hoog tussen de bomen in de touwen hangen. Sigulda, vlakbij Riga, heeft het mooiste outdoor centrum van de Baltische staten. Hier tref je niet alleen het grootste outdoorpark, maar ook vele andere ‘daring’ activiteiten aan zoals een bobsleebaan en een aerodium.
#5 Restanten van koninklijke tijden in Litouwen
Het groothertogdom van Litouwen omvatte ooit delen van het huidige Wit-Rusland, Oekraïne en Rusland. De groothertog van Litouwen was voor lange tijd ook de koning van Polen, waardoor zijn macht uitstrekte tot over geheel centraal Europa.
Pas in de 19de eeuw verschrompelde het hertogdom en werd het onder de voet gelopen door de Tsaar van Rusland. Het voormalige paleis van de groothertog met de daarbij behorende cathedraal is volledig gerestaureerd en vormt het middelpunt van de Litouwese hoofdstad Vilnius.
#6 Verleden is verleden, vandaag is de toekomst
Alle drie de landen hechten waarde aan hun moeizaam en turbulent verleden, maar blijven er niet in hangen. Men focust zich op de toekomst. Aan de toeristen wil men vooral de mooie, unieke en moderne kanten van hun land tonen.
Hierdoor vind je tijdens je vakantie een boeiende combinatie van bezienswaardigheden en voorzieningen; van kastelen, landhuizen en volkskunst tot streetart, excellente digitale informatievoorzieningen en hippe restaurants en designwinkels.
Oude sages en legendes worden nog steeds graag gebruikt als onderwerp voor houten sculpturen. De mooiste beeldhouwwerken vind je op de Curonian Spit in Litouwen.
Tegelijkertijd is er veel ruimte voor moderne kunst. Pervale open air museum in Sabile, Letland, heeft indrukwekkende beeldhouwwerken.
Tot slot vind je in zowel Riga, Vilnius als in Tallinn uitstekende nationale kunstmusea. Hier zie je de geschiedenis van het land uitgebeeld in schilderijen. Alledrie de musea hebben ook hedendaagse kunst in hun collectie.
- Lees meer over mijn bezoek aan Kuldiga in hartje Letland, waar vandaan we het Pedvale Artpark bezochten
- In Litouwen vind je ook overal kunst op straat
#7 Milieubewust en geloof in kleinschaligheid
De bewoners van de Baltische staten zijn zeer milieubewust. Dat valt vooral op bij kleine dagelijkse routines. Het licht in toiletten van restaurants zijn bijvoorbeeld altijd uit. Vergeet dus niet het licht uit te doen als je het toilet verlaat.
Men maakt ook graag gebruik van lokale producten. Paddenstoelen, aardbeien en allerlei soorten bessen worden vol enthousiasme geplukt in de bossen en verkocht op markten. Van melk worden allerlei soorten kaas, kwark en soorten room gemaakt, die gul worden verwerkt in de vele zware, maar lekkere lokale gerechten. De broden van de Estlandse eilanden Kihnu en Saarema worden gretig afgenomen door lokale toeristen, net voordat zij met de boot terugkeren naar het vaste land.
Aarzel niet en probeer de vele lokale lekkernijen.
#8 Oude kastelen in overvloed
Alle drie de Baltische Staten kennen een lange geschiedenis van ridders en kastelen. Het waren vooral de ridders van de Teutonische Orde en de bischop van Riga die hun stempel op de Baltische Staten drukten. In Letland en Estland tref je nog vele ruines van hun kastelen aan. In Litouwen is Trakai dé plaats om te gaan voor een ouderwetse kasteelervaring. Andere hoogtepunten zijn de kastelen in Ventspils, Kuressaare en Sigulda.
- Lees over mijn bezoek aan Kuressaare hier.
#9 Drie verschillende culturen
Wie denkt dat de Baltische landen nauwelijks van elkaar verschillen, heeft het verkeerd. Daar waar de Litouwers vooral nobelheid en royalty uitstralen, zijn de Letten juist zeer uitbundig. Het leven is er om te leven en dat doen ze met een harde lach en veel alcohol. Estlanders hebben juist weer een meer Finse benadering, waarbij men veel waarde hecht aan milieubewustzijn en het produceren van lokale producten.
Steden als Siauliai, Kuldiga en Viljandi zijn uitstekende uitvalsplaatsen voor het proeven van de lokale cultuur ofwel het platteland. Wil je het cultuurverschil tussen Letland en Litouwen in één dag ervaren, bezoek dan Valga. Een dorp waarvan één deel in Litouwen ligt, en een ander in Letland.
- Deze stad was de grootste verrassing tijdens onze reis door de Baltische Staten.
#10 Donkere dennenbossen, meren en uitgestrekte graanvelden
Alle drie de landen kennen een relatief kleine bevolking, waardoor er nog steeds veel natuur en landbouwgronden zijn. Eindeloze graan- en korenvelden afgewisseld met donkere dennenbossen en grote meren vormen hoofdzakelijk het landschap.
Wandelen, fietsen en kayakken zijn prima manieren om deze plattelandsomgeving te verkennen. We hebben ontzettend genoten van onze fietstochten, alhoewel het soms wel ff bikkelen was vanwege tegenwind of mulle zandpaden. Ook hebben we een aantal wandelingen gemaakt, die ons langs kleine natuurparken, dorpen en landerijen bracht.
Verwacht geen dramatische landschappen met heuvels en bergen in de Baltische Staten. De landschappen zijn vooral gemoedelijk, net als de mensen zelf.
- De volgende twee Nationale Parken zouden zeker op je lijstje moeten staan:
Bonus reden
De prijzen in de Baltische Staten zijn lager dan in Nederland en ook een vliegticket hoeft niet veel te kosten. Een vliegticket naar één van de Baltische Staten koop je al vanaf 150 euro. De rechtstreekse vlucht naar Tallinn, het verst gelegen vliegveld, duurt slechts 2uur en 20 minuten.
Alle drie de landen kennen uitstekende openbaar vervoer voorzieningen, alhoewel je met een huurauto wel gemakkelijker de meer afgelegen bestemmingen kunt bereiken.
Wil je meer weten over onze reisroute, lees dan de onderstaande blogs.
- Overzicht van onze reis door Estland
- Samenvatting van onze reis door Letland
- Met de trein door Litouwen
Voor een sfeerimpressie van de Baltische Staten, maakten we voor jou de onderstaande video.
Martin de Vlas
Dank je wel voor je informatie. Wij hopen deze zomer de baltische staten met onze camperbus te bezoeken.
heleenwesterman
Wat leuk! Het zijn 3 echt verschillende landen met hun eigen cultuur. Lees ook mijn andere blogs over de Baltische Staten, daar staan ook meer tips voor restaurants en bijzondere plekken om te bezoeken. Groeten Heleen